"वनस्पती कारखाना आणि पारंपारिक बागकाम यातील फरक म्हणजे वेळ आणि जागेत स्थानिक पातळीवर उगवलेले ताजे अन्न उत्पादन करण्याचे स्वातंत्र्य."

सैद्धांतिकदृष्ट्या, सध्या पृथ्वीवर सुमारे 12 अब्ज लोकांना पोसण्यासाठी पुरेसे अन्न आहे, परंतु जगभरात ज्या पद्धतीने अन्न वितरित केले जाते ते अकार्यक्षम आणि टिकाऊ आहे. जगाच्या सर्व भागात अन्न पाठवले जाते, शेल्फ लाइफ किंवा ताजेपणा बऱ्याचदा मोठ्या प्रमाणात कमी केला जातो आणि नेहमीच मोठ्या प्रमाणात अन्न वाया जाते.

वनस्पती कारखानानवीन परिस्थितीकडे एक पाऊल आहे- हवामान आणि बाह्य परिस्थिती काहीही असो, स्थानिक पातळीवर उत्पादित केलेले ताजे अन्न वर्षभर पिकवणे शक्य आहे आणि त्यामुळे अन्न उद्योगाचा चेहरामोहरा बदलू शकतो.

इनडोअर कल्टिव्हेटिंग मार्केट डेव्हलपमेंट डिपार्टमेंटचे फ्रेड रुइग्ट, प्रायव्ह

"तथापि, यासाठी वेगळ्या विचारसरणीची आवश्यकता आहे." वनस्पती कारखान्यांची लागवड अनेक बाबींमध्ये हरितगृह लागवडीपेक्षा वेगळी आहे. इनडोअर कल्टिव्हेटिंग मार्केट डेव्हलपमेंट डिपार्टमेंट, प्रिवा मधील फ्रेड रुइग्ट यांच्या मते, “स्वयंचलित काचेच्या ग्रीनहाऊसमध्ये, तुम्हाला वारा, पाऊस आणि सूर्यप्रकाश यासारख्या विविध बाह्य प्रभावांना सामोरे जावे लागते आणि तुम्हाला हे व्हेरिएबल्स शक्य तितक्या कार्यक्षमतेने व्यवस्थापित करणे आवश्यक आहे. म्हणून, उत्पादकांनी सतत काही ऑपरेशन्स करणे आवश्यक आहे जे वाढीसाठी स्थिर हवामानासाठी आवश्यक आहे. वनस्पती कारखाना सर्वोत्तम सतत हवामान परिस्थिती तयार करू शकतो. प्रकाशापासून हवेच्या अभिसरणापर्यंतच्या वाढीची परिस्थिती निश्चित करणे हे उत्पादकावर अवलंबून आहे.”

सफरचंदाची संत्र्याशी तुलना करा

फ्रेडच्या मते, अनेक गुंतवणूकदार वनस्पती लागवडीची पारंपरिक लागवडीशी तुलना करण्याचा प्रयत्न करतात. "गुंतवणूक आणि नफा या बाबतीत, त्यांची तुलना करणे कठीण आहे," तो म्हणाला. “हे सफरचंद आणि संत्र्यांची तुलना करण्यासारखे आहे. पारंपारिक लागवड आणि वनस्पती कारखान्यांमध्ये लागवड यातील फरक समजून घेणे महत्त्वाचे आहे, परंतु दोन लागवड पद्धतींची थेट तुलना करून तुम्ही प्रत्येक चौरस मीटरची गणना करू शकत नाही. हरितगृह लागवडीसाठी, तुम्ही पीक चक्र, कोणत्या महिन्यांत तुम्ही कापणी करू शकता आणि ग्राहकांना काय पुरवू शकता याचा विचार केला पाहिजे. वनस्पती कारखान्यात लागवड करून, तुम्ही वर्षभर पिकांचा पुरवठा करू शकता, ग्राहकांशी पुरवठा करार गाठण्यासाठी अधिक संधी निर्माण करू शकता. अर्थात, तुम्हाला गुंतवणूक करावी लागेल. वनस्पती कारखाना लागवड शाश्वत विकासासाठी काही शक्यता प्रदान करते, कारण या प्रकारच्या लागवडीच्या पद्धतीमुळे भरपूर पाणी, पोषक आणि कीटकनाशकांचा वापर वाचू शकतो.

तथापि, पारंपारिक हरितगृहांच्या तुलनेत, वनस्पती कारखान्यांना अधिक कृत्रिम प्रकाशाची आवश्यकता असते, जसे की LED ग्रोथ लाइटिंग. याव्यतिरिक्त, औद्योगिक साखळी परिस्थिती जसे की भौगोलिक स्थान आणि स्थानिक विक्री क्षमता देखील संदर्भ घटक म्हणून वापरली जावी. तथापि, काही देशांमध्ये, पारंपारिक ग्रीनहाऊस देखील पर्याय नाहीत. उदाहरणार्थ, नेदरलँड्समध्ये, वनस्पती कारखान्यात उभ्या शेतात ताजी उत्पादने वाढवण्याची किंमत ग्रीनहाऊसच्या दोन ते तीन पट असू शकते. “याव्यतिरिक्त, पारंपारिक शेतीमध्ये पारंपारिक विक्री चॅनेल आहेत, जसे की लिलाव, व्यापारी आणि सहकारी. वनस्पती लागवडीच्या बाबतीत असे नाही - संपूर्ण औद्योगिक साखळी समजून घेणे आणि त्यास सहकार्य करणे खूप महत्वाचे आहे.

अन्न सुरक्षा आणि अन्न सुरक्षा

वनस्पती कारखाना लागवडीसाठी कोणतेही पारंपरिक विक्री चॅनेल नाही, हे त्याचे वैशिष्ट्य आहे. “वनस्पती कारखाने स्वच्छ आणि कीटकनाशक मुक्त आहेत, जे उत्पादनांची उच्च गुणवत्ता आणि उत्पादनाची नियोजनक्षमता ठरवतात. वर्टिकल फार्म शहरी भागातही बांधले जाऊ शकतात आणि ग्राहकांना ताजी, स्थानिक उत्पादने मिळू शकतात. उत्पादने सहसा उभ्या शेतातून थेट विक्रीच्या ठिकाणी, जसे की सुपरमार्केटपर्यंत नेली जातात. यामुळे उत्पादनाचा ग्राहकांपर्यंत पोहोचण्याचा मार्ग आणि वेळ खूपच कमी होतो.”

उभ्या शेतात जगात कुठेही आणि कोणत्याही प्रकारच्या हवामानात बांधले जाऊ शकतात, विशेषत: ग्रीनहाऊस तयार करण्याची परिस्थिती नसलेल्या भागात. फ्रेड पुढे म्हणाले: “उदाहरणार्थ, सिंगापूरमध्ये आता कोणतीही हरितगृहे बांधली जाऊ शकत नाहीत कारण शेती किंवा बागकामासाठी जमीन उपलब्ध नाही. यासाठी, इनडोअर व्हर्टिकल फार्म एक उपाय प्रदान करते कारण ते विद्यमान इमारतीच्या आत बांधले जाऊ शकते. हा एक प्रभावी आणि व्यवहार्य पर्याय आहे, जो अन्न आयातीवरील अवलंबित्व मोठ्या प्रमाणात कमी करतो.”

ग्राहकांसाठी लागू केले

हे तंत्रज्ञान वनस्पती कारखान्यांच्या काही मोठ्या प्रमाणात उभ्या लागवड प्रकल्पांमध्ये सत्यापित केले गेले आहे. तर, या प्रकारची लागवड पद्धत अधिक लोकप्रिय का झाली नाही? फ्रेड यांनी स्पष्ट केले. “आता, उभ्या शेतात मुख्यत्वे विद्यमान किरकोळ साखळीत समाकलित झाले आहेत. मागणी प्रामुख्याने उच्च सरासरी उत्पन्न असलेल्या भागातून येते. विद्यमान किरकोळ साखळीकडे एक दृष्टी आहे - त्यांना उच्च-गुणवत्तेची उत्पादने प्रदान करायची आहेत, म्हणून त्यांना या संदर्भात गुंतवणूक करणे अर्थपूर्ण आहे. पण ताज्या लेट्यूससाठी ग्राहक किती पैसे देतील? जर ग्राहक ताज्या आणि उच्च-गुणवत्तेच्या अन्नाला महत्त्व देऊ लागले, तर उद्योजक अधिक शाश्वत अन्न उत्पादन पद्धतींमध्ये गुंतवणूक करण्यास अधिक इच्छुक असतील.”
लेख स्रोत: कृषी अभियांत्रिकी तंत्रज्ञानाचे Wechat खाते (हरितगृह फलोत्पादन)